یکی از کارهای بسیار مهمی که شما داوطلبان عزیز آزمون سراسری در طی مطالعه و آمادگی برای کنکور باید انجام دهید این است که از روش خلاصه برداری مطالب در زمان مطالعه بهره ببرید. همانطور که همه شما میدانید، خلاصهبرداری، تاثیر بسیار زیادی بر میزان پیشرفت و یادگیری شما میگذارد.
با وجود اینکه بیشتر داوطلبان از اهمیت خلاصهبرداری مطلع هستند، اما روشهای خلاصهبرداری و شیوههای صحیح آن را نمیدانند و به همین خاطر انرژی و زمان قابل توجهی را در هنگام مطالعه و درس خواندن به هدر می دهند. به همین دلیل در این سلسله از مقالات تصمیم داریم تا شما را با خلاصه نویسی، اهمیت آن و شیوههای صحیح این کار، بیشتر آشنا کنیم.
دانشآموزانی که در هنگام مطالعه تنها به خواندن مطلب میپردازند، نسبت به دانشآموزانی که در هنگام مطالعه، خلاصه برداری میکنند، دارای بازده کمتری هستند و به همین علت، دانشآموز بمرور، علاقه خود را نسبت به مطالبی که میخواند از دست داده و نمیتواند به آن توجه کند؛ در نتیجه، مطالب به صورت فعالانه در ذهن وی پردازش نمیشود؛
به طور مثال، شما ناگهان متوجه میشوید که در صفحه ۴۵ کتاب هستید، بیآنکه بدانید در همان صفحات گذشته، چه خواندهاید؛ انگار فقط آنها را ورق زدهاید؛ پس اگر هنگام مطالعه، خلاصهنویسی کنید، حاصل کار مفیدتر از زمانی است که صرفاً مطالب را میخوانید؛ زیرا در زمان خلاصه نویسی، مغز شما، حالت فعالتری دارد و سبب میشود که توجهتان به مطالب بیشتر شود و احتمال آنکه مطالب را طوری پردازش کنید که معنای شخصی برایتان داشته باشد، افزایش مییابد.
برای شما داوطلبان عزیز کنکوری، و حتی دانشآموزانی که مشغول درس خواندن هستید، خلاصهنویسی به چهار دلیل پیشنهاد میشود: اول اینکه هنگام مطالعه در عمیقتر کردن یادگیری و دقیق خوانی مؤثر است. دوم آنکه حجم و زمان مرور کمتر شده و امکان مرورهای چندین باره را به شکلی سریع فراهم میکند. سوم آنکه اگر خلاصه نویسی به شیوهای صحیح انجام گیرد، به هنگام مرور، کارایی بهتر و مؤثرتری در مقایسه با مطلب اصلی خواهد داشت، و چهارم آنکه، خلاصه نویسی، این امکان را فراهم میکند تا تمام مطالب و مباحث مرتبط با یک موضوع را که در کتاب درسی، جزوه، کتاب کمک آموزشی و هر منبع دیگری پراکنده است، در یک جا جمع آوری کرده، از پراکنده خوانی جلوگیری نموده و در وقت و زمان خود صرفه جویی کنید.
روش های مختلف خلاصه کردن
برای اینکه خلاصه نویسی کنید، تنها یک ابزار مجزا لازم دارید و آن هم دفترچه یادداشت است. برای یک خلاصه نویسی خوب، شما میبایست تمام خلاصههای یک درس را در یک دفترچه یادداشت کنید و از خلاصه نویسی در برگههای پراکنده و بدون صحافی خودداری نمایید؛ زیرا با گذر زمان، حجم یادداشتها افزایش خواهد یافت و ترتیب آنها به هم خواهد خورد و یافتن و مرتب کردن آنها زمان و انرژی زیادی میطلبد و کاری خسته کننده خواهد بود.
خلاصه نویسی، شامل فنون مختلف یادداشتبرداری، حاشیه نویسی، خط کشی زیر جملات، دسته بندی و علامتگذاری میشود که بسته به شرایط و نوع مطالعه، میتواند مختلف بوده و حتی برای یک درس، موارد متعددی را شامل شود.