۱- علامت گذاری
بهترین فن مطالعه، درگیر شدن با مطلب یا به اصطلاح، مطالعه فعال است. علامتگذاری، سریعترین روش برای مطالعه فعال است و البته نکات مهم را نیز مشخص میکند. زمانی که مطلبی را مطالعه میکنید، جایی که برایتان سؤال باقی میماند و مطلب را به طور کامل متوجه نمیشوید، از علامت سؤال (؟) استفاده کنید و کنار آن مطلب علامت بزنید. هرجا احساس نمودید که مطالب، پرسشخیز بوده و در آن به نکته کلیدی و مهمی اشاره شده است، علامت تعجب (!) بگذارید و جایی که به یک کلمه یا عبارت کلیدی برخوردید، دور آن را خط بکشید و پاراگراف های مهم را با علامت ستاره (*) مشخص کنید.
به طور کلی، هنگام مطالعه و درس خواندن به خصوص برای کنکور، استفاده از علامت گذاری، سرآغاز خوبی برای مطالعه دقیق و فعال است. البته به این نکته بسیار مهم و کلیدی دقت داشته باشید که در استفاده از علامتها و انتخاب جملاتی که خط کشی میشوند، زیادهروی نکنید؛ چرا که در مطالعههای آتی حوصلهتان سر میرود.
۲- خط کشیدن زیر مطالب مهم
یکی از شیوههایی که در خلاصهنویسی به کار میرود، خط کشیدن زیر مطالب مهم است. معمولاً این روش در میان بیشتر دانشآموزان و داوطلبان از محبوبیت برخوردار است؛ زیرا هم راحتتر از یادداشتبرداری است و هم داوطلب احساس میکند که مطالب مهم را بدون کمترین تغییری خلاصه کرده است. برای خط کشیدن زیر مطالب مهم، بهتر است که از خودکارها، مدادها یا ماژیک های رنگی استفاده کنید؛ مثلاً مطلب بسیار مهم را با یک رنگ، مطالب کمتر مهم را با رنگ دیگر و مطالب هر فصل یا موضوع را نیز با رنگی خاص خط بکشید. این کار باعث میشود تا هم مطالب، بیشتر در ذهن شما باقی بماند و هم تنوع بیشتری داشته باشید و زود خسته نشوید.
در خلاصه نویسی به روش خط کشیدن زیر مطالب، باید توجه داشته باشید که با وسواس اینکه ممکن است مطلبی از قلم بیفتد، زیر همه مطالب خط نکشید؛ زیرا در غیر این صورت، حاصل کار، صفحهای پر از خط در زیر جملات میشود، نه یادگیری بیشتر. اگر شما در هر صفحه، زیر مطالب زیادی خط بکشید احتمال کاهش یادگیری وجود دارد و نشانه آن است که این وسیله را جانشین توجه واقعی به مطلب و برگرداندن مطلب به زبان خود کردهاید. چیزی که هنگام انجام این کار باید مد نظر قرار دهید و زیر آن را خط بکشید، اطلاعات مهم، مانند: نتیجهگیریهای کلی، تعریفهای کلیدی و جملههای اصلی که وظیفه آنها توضیح و تشریح نکات است، جملات کلیدی، نکات تستی و … است؛ بدون اینکه به اندیشه اصلی مطلب خدشهای وارد آید.