۴ـ میزان دانش و آگاهی:
از آنجایی که دانش بشری چون تار و پود به هم بافته است، هر چقدر آگاهی عمومی شما بیشتر باشد، از مطلب خواندنی استنباط بهتری خواهید داشت. مطالبی را که چند سال پیش خوانده‌اید، اگر اکنون مطالعه کنید، برای شما جلوه دیگری دارند؛ بنابراین، باید سعی نمایید تا روز به روز، از طریق ابزارهای گوناگون اطلاعات عمومی خود را افزایش دهید.
۵ ـ انگیزه و علاقه:
در این باره در آینده به طور مبسوط، مطالبی ارایه خواهد شد، اما همین قدر کافی است که گفته شود بدون انگیزه و علاقه، ممکن نیست که هر کاری از جمله مطالعه به نتیجه مطلوب برسد.افزایش خواندنی‌ها در دنیای کنونی و بخصوص در موارد خاص، مانند آمادگی برای آزمون‌های مختلف، باعث می‌شود که «سرعت دادن به مطالعه» ضرورت بیشتری پیدا کند و افراد زیادی که موفقیت را درک می‌کنند به این امر تمایل یابند و برای دستیابی به آن مبادرت نمایند.
متاسفانه در این میان، مؤسسات و آموزشگاه‌های متعددی با اهداف انتفاعی، شعارهایی فریبنده و وعده‌هایی دور از واقعیت می‌دهند؛ البته این بدان معنا نیست که مهارت و سرعت خواندن قابل تقویت و تکامل نیست، بلکه آنچه قابل توجه است آن است که مهارت و سرعت خواندن، مبتنی بر اصول و قواعدی است که با آگاهی یافتن از آنها هر فرد به طور شخصی در نزد خود می‌تواند این اصول و قواعد را تقویت نموده و به مطالعه خود سرعت بخشد.
یکی از مهم‌ترین راه‌های مطالعه سریع، یافتن هدف نویسنده از نگارش مطلب و توجه به نکات مهم آن است؛ بدون آنکه مطلب کلمه به کلمه خوانده شود، برای دست یافتن به این اصل باید در هر مطالعه به دو سؤال زیر پاسخ داد:
۱ـ هدف از مطالعه این متن چیست؟
۲ـ مطالب کلی و اصلی این متن چیست؟
حتی اگر لازم باشد باید این سؤالات را در جایی برای خود نوشت تا در طول خواندن فراموش نشوند.به دنبال سؤالات اصلی فوق، در طی مطالعه باید درباره متن سؤالاتی را استخراج کرد و پاسخ به آنها را از درون متن جست و جو کرد. جمع‌آوری این سؤال‌ها و پاسخ آنها، «خلاصه‌ای مطلوب» از کتاب مورد مطالعه است که در زمانی‌هایی مانند امتحان، بسیار مؤثر خواهد بود.
نکته مهم دیگر که در اینجا یادآوری آن لازم و ضروری بنظر می رسد، این است که سرعت مطالعه در موضوعات مختلف با یکدیگر متفاوت است. بدیهی است که مطالعه روزنامه با مطالعه یک متن ادبی و رمان یا متن ریاضی تفاوت دارد و خواندن هر یک از این متون، سرعت‌های گوناگونی را می‌طلبد و خواننده خوب باید بتواند برای هر متنی، سرعت متناسب با آن متن را به کار گیرد؛ بنابراین، خواندن سطحی و گذرا یا خواندن آرام و با تاکید بیش از حد بر کلمات، در همه موارد نمی‌تواند صحیح باشد. امیدواریم که در مقاله های آینده، شما را با زوایای دیگری از هنر مطالعه آشنا سازیم.
