۶ـ روش تدریس معلم: اگر معلم به نظریهها و اصول یادگیری آشنا نباشد و تدریس را تنها وسیلهای برای انتقال واقعیتهای علمی بداند و تجارب یادگیری را منحصر به نشستن در کلاس، گوش دادن و حفظ کردن مطالب شنیده شده یا نوشته شده در کتاب تصور کند، مسلم است که در تقویت کنجکاوی و پرورش استعدادها و تفکر علمی شاگردان، موفقیت چندانی به دست نخواهد آورد.
۷ ـ رابطه کل و جزء: طرفداران مکتب «گشتالت» عقیده دارند که کل، اجزاء را در یک طرح و زمینه قرار میدهد و ارتباط آنها را با یکدیگر روشن میسازد. در یادگیری به شیوه گشتالت، «ادراک»، «بینش» و «حل مساله»، اساس کار است و با به کارگیری آن، کوشش میشود که با توجه به کل مساله و پی بردن به اجزا و کسب بینش، مساله مورد نظر حل شود.
امروزه آزمایشهای متعدد، نشان داده است که اگر به فرد، یک اصل یا مطلبی را آنچنان بیاموزند که بتواند آن را عملاً بسازد یا ایجاد کند، یادگیری او سریعتر و مؤثرتر انجام میشود تا اینکه آن را به صورت مجموعهای از مطالب بیارتباط و مستقل از یکدیگر، به وی بیاموزند. برخی از روانشناسان نیز معتقدند که روش جزء هم دارای ارزشهایی است. در روش جزء، آثار کار زودتر نمایان میشود و این همان انگیزش است، و کاری که به انجام میرسد، موجب بروز احساس بهتری در زمینه به یاد سپردن در شخص میشود. افراد همواره نمیتوانند تمام بندهای یک شعر را به صورت یک واحد یاد بگیرند، اما همین افراد میتوانند کل یک شعر را به واحدهای کوچکتری بخش کنند و به خاطر بسپارند و آنگاه این واحدها را با یکدیگر ترکیب کنند.
«کارل آی.هاولند» این دو روش را به این ترتیب خلاصه میکند: با استفاده از روش جزء، یادگیرنده احساس میکند که زودتر موفق میشود. در اینجا اجزاء به هدفهای فرعیای تبدیل میشوند که شخص را به سمت هدف اصلی هدایت میکنند، و رضایتی که از رسیدن به هدفهای فرعی حاصل میشود، به این امر کمک میکند. به کار گیری روش کل، به زمان و تلاش بیشتری نیاز دارد، و چون آثار آن به زودی ظاهر نمیشود، موجب تضعیف روحیه شخص میگردد؛ اما یادگیرنده با تجربه میداند که اگر چه نتایج کار با تاخیر پدیدار میشود، ولی در دراز مدت ثابت میشود که روش کل مؤثرتر از روش جزء است.
۸ ـ تمرین و تکرار: تمرین و تکرار مؤثر، باید شرایط و ویژگی خاصی داشته باشد؛ از جمله باید منظم و مرتب بوده و طول دورههای آن مناسب باشد، و در شرایط واقعی و طبیعی انجام پذیرد. یک مطلب وقتی در حافظه میماند که بارها مرور و تکرار شود؛ بنابراین، سعی کنید که هر مطلب فراگرفته شده را به کار گیرید؛ چون هیچ چیز نمیتواند جای تمرین عملی را بگیرد؛ اما باید در نظر داشت که تمرین نباید بیش از حد، طولانی و خسته کننده باشد.